Mijn naam is Jonn (doopnaam: Johan) van Zuthem en ik ben gepromoveerd historicus. De laatste jaren ben ik vooral als freelancer actief op het terrein van de regionale geschiedenis. Momenteel werk ik aan een aantal onderzoeksprojecten waarvan er enkele hieronder staan beschreven. Voor een overzicht van mijn belangrijkste publicaties verwijs ik graag naar de pagina 'eerder werk' op deze site. Ook ben ik mede-initiator van www.deprovincialen.nl waarover wij u binnenkort meer hopen te kunnen berichten.
net verschenen | in volle gang | binnen afzienbare tijd |
 Op donderdag 10 november 2022 is in het Huis der Provincie het Verhaal van Gelderland gepresenteerd, waarin ik de negentiende eeuw heb mogen beschrijven. Over de zaken die tijdens het onderzoek op mijn pad kwamen een aantal blogs geschreven: Blog: Aan de boorden van de Waal door: Jonn van Zuthem - Erfgoed Gelderland Blog: De dingen, die wel voorbij zijn gegaan… - Door: Jonn van Zuthem - Erfgoed Gelderland
|  Samen met mijn neef Johan Ekkel, politiechef in de regio IJsselland, werk ik momenteel aan een boek over de viering van Oud & Nieuw in de gemeente Kampen. In de jaren zeventig van de twintigste eeuw was Kampen in de Oudejaarsnacht het toneel van hevige onlusten. Het Overijsselse provinciestadje werd op Nieuwjaarsdag in die jaren in de nieuwsberichten steevast genoemd in de rij van steden – met name Den Haag en Amsterdam – waar het in de voorafgaande Oudejaarsnacht onrustig was geweest. In de politierapporten werd in dat kader zelfs geschreven over de 'Nacht van Kampen'. Het Kamper politiekorps moest ondersteund worden door tientallen collega's uit onder meer Zwolle, Deventer en Enschede. Menig Kampenaar van boven de vijftig jaar kan zich de veldslagen tussen de raddraaiers en meelopers en de politie nog levendig herinneren. Sommigen gaan er nog altijd prat op zelf in de voorste linie te hebben 'meegestreden'....
In het Kamper weekblad De Brug hebben we eind 2018 de eerste bevindingen van ons (archief) onderzoek naar de Oudejaarsvieringen in Kampen weergegeven. En in het decembernummer 2020 van het Historisch Tijdschrift van Jan van Arkel hebben we bijzondere aandacht besteed aan de veldslagen in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Uiteindelijk zullen de onderzoeksresultaten worden beschreven in een rijk geïllustreerd boekwerk. Daarin zal onder meer aan de orde komen wanneer de traditie van het carbidschieten is ontstaan, hoe zich deze verder heeft ontwikkeld en hoe het kwam dat de Oudejaarsvieringen in Kampen zo lange tijd gepaard gingen met ernstige verstoringen van de openbare orde. Vanaf de jaren tachtig werd de geweldsspiraal daar gestopt. Tegenwoordig is Kampen de (zelfverklaarde) carbidhoofdstad van Nederland. Carbidschieten staat sinds 2014 op de lijst ‘Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed’ en heeft daarmee min of meer een beschermde status. In het laatste deel van het boek besteden we uitvoerig aandacht aan de huidige stand van zaken van het carbidschieten in Noord- en Oost-Nederland en werpen we een blik in de toekomst. | .JPG/picture-200?_=16e3c408a48) Zaterdag 5 mei 1849 legde een grote brand het Overijsselse dorp Grafhorst nagenoeg compleet in de as. Bijna 60 woningen gingen verloren en ruim 300 inwoners werden dakloos. Slechts een deel van de woningen was tegen brandschade verzekerd. De overwegend agrarische bevolking had het al niet breed, door de brand dreigde zij tot de bedelstaf te worden veroordeeld. Al de volgende dag werd er door ds. H. Rietveld Creijghton, hervormd predikant van IJsselmuiden en Grafhorst, de burgemeesters C.H.A. Engelenberg, J. D. van Hasselt en Jhr. mr. H.A. Wttewaal van Stoetwegen van respectievelijk de gemeenten IJsselmuiden en Grafhorst, Kamperveen en de stad Kampen een (hoofd)commissie gevormd met als doel 'om zich de belangen aantetrekken' van de Grafhorster bevolking 'en zoo veel doenlijk is den ramp te helpen leningen'. Ook de Kamper fabrikant Willem Hendrik Warnsinck Jansz. - een neef van de gelijknamige Amsterdamse dichter Warnsinck, die bevriend was met de nationalistische dichter Hendrik Tollens - nam zitting in deze werkgroep. In het Kamper Stadsarchief bevindt zich een bijna twee vuisten dikke map met archiefbescheiden van de hulp aan de getroffenen van de brand van Grafhorst. Naast notulen, al mogelijke correspondentie en overzichten van alle in- en uitgaven, bevat de map ook een gedrukte Lijst van voorwerpen voor de verloting ten behoeve der noodlijdenden door den brand te Grafhorst en een compleet overzicht van alle Nederlanders die de 3361 loten hebben gekocht en wie daarvan de 1190 (!) prijzen (van schilderijen tot handwerkjes en boeken) hebben gewonnen. Ik ga een prosopografische schets maken van de betrokken 'weldoeners'. De hulpactie was allesbehalve een plaatselijke of regionale zaak, integendeel, elders in Nederland werden speciale 'sub-commissies' gevormd die in hun woonplaats de inzameling van giften en dergelijke voor Grafhorst gingen coördineren. Ook hier komen we tal van interessante namen en dito familiaire, kerkelijke en sociale verbanden en achtergronden tegen. Tussen de bedrijven door ben ik ook nog bezig met een boek over het sociaal-maatschappelijk leven in de negentiende- en twintigste-eeuwse stad Kampen, dat de (werk)titel 'Repeterende patronen' draagt (zie www.repeterendepatronen.nl). Voor deze studie moet nog veel archiefonderzoek worden verricht en publicatie ervan zal daarom nog wel even op zich laten wachten. |
.jpg/picture-200?_=17f746d2b90)